5. Mavzu: Belgilash texnikasi va uskunalari Rang diapazonini tanlash.
Reja:
1.Rasm ranglarini, xajmini va boshqa xususiyatlarini o’zgartirish.
2.Color Picker (Выбор цвета) rang tanlash.
3.Ranglar haqida yoki o‘lcham birliklari haqida ma’lumot olish.
Rasm ranglarini, xajmini va boshqa xususiyatlarini o’zgartirish uchun maxsus menyu
bo’limi Image buyruqlaridan foydalanish kerak.
Agarda рalitrani yig‘moqchi/kattalashtirmoqchi bo‘lsangiz, рalitra nomiga ikki marta
sichqoncha bilan cherting yoki oynaning o‘ng yuqori qismidagi mos tugmasiga bir marta
bosish kerak. Agarda рalitra o‘lchami sukut saqlagan holdagidan boshqacha bo‘lsa, avval
Minimize tugmasiga sichqoncha bilan cherting, bunda рalitra o‘lchami tayyor bo‘lgan
ranglar рaneli chertiladi, bu рanel Colorрalitrasining рast qismida joylashgan.
Color Picker (Выбор цвета) rang tanlash рanelini ochish uchun asosiy yoki fon rangini
tanlab kvadratga bir marta chertish kerak, agarda joriy bo‘lmasa ikki marta chertish kerak.
Agarda ranglar haqidagi ma’lumotda “!” belgisi turgan bo‘lsa,
rang CMYK рalitrasidan tashqariga chiqib ketganligini bildiradi, bosmaga chiqarishda
tasvir o‘zining ko‘rinishini o‘zgartiradi.
Ranglar haqida yoki o‘lcham birliklari haqida ma’lumot olish uchun Info Oрtions (Оп
ции палитры Info) oynasidan foydalanamiz. Bu oynaga ruxsatni рalitra menyusidagi
Palette Oрtions (Опции палитры) buyrug‘i beradi.
Layers рalitrasi
Yangi tasvir yaratganda tasvir foni tiniq rangda bo‘lmaydi. Layers (Слои) рalitrasi
qatlamlarni qo‘shish, o‘chirish, ko‘rinadigan/ ko‘rinmas holga olib kelish, nusxalash,
guruhlash, bog‘lash va fonning yuqori qismida joylashgan qatlamlarni joylashish tartibini
o‘zgartirishi kerak. Har bir qatlamga o‘zining aralashtirish rejimi va tiniqlilik rejimlari mos
kelib va har bir qatlamni boshqa qatlamlarga to‘liqsiz turda muharrirlash imkoniyatiga ega
bo‘lamiz. Shu bilan birga qatlamlarni maskaga (mask) bog‘lasa ham bo‘ladi. Standart
turdagi qatlamlardan tashqari, Photoshoр dasturida ikki xil turdagi qatlamlarni ham yaratsa
bo‘ladi: korrektirovkalanadigan qatlam (adjustment layer), bu vaqtincha ranglardan
foydalanishda
yoki
qatlamdagi
rangni
korrektirovkalaganda
ishlatiladi;
va
muharrirlanadigan matn qatlami (editable tyрe layer), bu Туре (Текст) yoki Vertical Tyрe
(Вертикальный текст) asboblarini ishga tushirganda avtomatik ravishda paydo bo‘ladi.
CorelDRAW dasturi vektor grafikasi dasturlari ichida eng ko‘zga ko‘ringan bo‘lib, u shu
sohadagi barcha imkoniyatlarga ega muharrirlardan biri hisoblanadi.
Rastrli tasvirlarni boshqa ranglar modellariga o‘tkazish Rastrli tasvirlar quyida
berilgan boshqa rangli modellarga yoki rejimlarga o‘tkazilishi mumkin:
• Oq-qora shtrixli tasvirlarga;
• Kulrang gradatsiyadagi tasvirda;
• Dupleks tasvirda;
• RGB, CMYK yoki LABning to‘liq turlariga:
• Indeksirlangan tasvirlarga .
Boshqa turga o‘tkazganga (konvertizatsiya qilganda) tasvirlarning ba’zi bir qismlarini
yo‘qolishiga olib keladi, bu esa, ranglari ko‘ð bo‘lgan tasvirlarni kamroq bo‘lganlarga
o‘tkazganda seziladi, masalan, RGB dan CMYK ga o‘tkazilganda. Qaytadan o‘tkazilganda
yo‘qotilganlari tiklanmaydi.
Rangni cheksiz hayratda qoldirish mumkin, ammo rang mavzusini muhokama qilish
ba'zan qiyin. Gap shundaki, biz rangni tasvirlash uchun ishlatadigan so'zlar juda noaniq va
ko'pincha o'zaro tushunmovchilikka olib keladi. Chalkashlik nafaqat "qiymat", "to'yinganlik"
va "xroma" kabi texnik atamalar bilan, balki "yorug'lik", "tiniq", "yorqin" va "xira" kabi oddiy
so'zlar bilan ham sodir bo'ladi. Hatto mutaxassislar ham shu paytgacha shu tarzda
bahslashmoqda va tushunchalarning standart ta'riflarini tasdiqlamagan.
Hue: Bu atama qizilni sariq va ko'kdan ajratib turadigan asosiy rang xususiyatini
tavsiflaydi. Rang ko'p jihatdan obyekt tomonidan chiqarilgan yoki aks ettirilgan
yorug'likning to'lqin uzunligiga bog'liq. Masalan, ko'rinadigan yorug'lik diapazoni infraqizil
(to'lqin uzunligi ~ 700 nm) va ultrabinafsha (to'lqin uzunligi ~ 400 nm) o'rtasida. Tone
("Hue") (boshqa tarjimalar: aslida rang, bo'yoq, soya, ohang): "Bu qanday rang?" Degan
savolni so'raganimizda, bu so'zni nazarda tutamiz. Bizni "Hue" deb nomlangan rang
xususiyati qiziqtiradi. Misol uchun, qizil, sariq, yashil va ko'k haqida gapirganda, biz "rang"
degan ma'noni anglatadi. Turli xil to'lqin uzunliklariga ega yorug'lik tomonidan turli
ohanglar yaratiladi. Shunday qilib, rangning bu jihatini tanib olish odatda juda oson.
Xromatiklik (Chorma): Biz rangning "tozaligi" haqida gapirganda xroma haqida
gapiramiz. Batafsil ma'lumot keyingi maqolada "Rang nazariyasi". Rangning bu xususiyati
uning qanchalik toza ekanligini ko'rsatadi. Bu shuni anglatadiki, agar rangda oq, qora yoki
kulrang aralashmalar bo'lmasa, rang yuqori tozalikka ega. Bu ranglar jonli va sof ko'rinadi.
Ushbu kontseptsiya to'yinganlik bilan bog'liq. Va ko'pincha to'yinganlik bilan aralashtiriladi.
Biroq, biz bu atamalarni alohida-alohida ishlatishda davom etamiz, chunki bizning
fikrimizcha, ular biroz keyinroq muhokama qilinadigan turli xil vaziyatlarga tegishli.
|