|
Ijtimoiy fanlar va jismoniy madaniyatBog'liq DARSLIK9.9.GLOSSARIY
Tushuncha nomi
Tushuncha mazmuni
Akromegaliya
O‘sib rivojlangan organizmda samatotrop garmonini ko‘p ishlab chiqarilishi
natijasida o‘sish xususiyatiga ega bo‘lgan qismlarini o‘sib kattalashishi.
Bazedov kasalligi
Kattalashgan qalqonsimon bez funksiyasi kuchayganda kelib chiqadigan
kasallik
Gipoglikemiya
Qonda glyukoza miqdorining kamayib ketishi.
Giperglikemiya
Qonda glyukoza miqdorining ko‘payib ketishi.
Garmon
Ichki sekresiya bezlaridan ishlanib chiqadigan mahsulotlar, ulardan ajraladigan
suyuqliklarga (horman - qo‘zg‘ataman). Gormonlar qonga yoki boshqa
suyuqliklarga chiqarilgandan so‘ng, ular bilan organizmning xilma-xil organ va
to‘qimalariga tarqaladi hamda tegishli organ yoki to‘qimalardagi hayotiy
jarayonlarining belgili tomonlariga ta‘sir qilib, ular faoliyatini boshqarib,
moddalar almashinuvida ishtrok etadi.
Diurez
Ajralib chiqadigan siydik
Eksterpasiya
Tadqiqot usuli bo‘lib, operasiya qilib, tegishli endokrin bezini olib tashlash va
shundan keyin organizmda ro‘y beradigan o‘zgarishlarni kuzatish.
Implantatsiya
Otalangan tuxum hujayrani bachadon devoriga payvandlanishi.
Transplantasiya
Tadqiqot usuli bo‘lib, endokrin bezini (yoki boshqa organni) ko‘chirib o‘tkazish
(auto, gomo va getero 161 transplantasiya).
Parabioz
Tadqiqot usuli bo‘lib, ikki hayvon o‘rtasida biologik uzviylik hosil qilish.
Buning uchun ikki yoki undan ortiq tajribadagi hayvonning qon tomirlari bir-
biriga ulanadi. Keksa va yosh, jinsiy jihatdan yetilgan va yetilmagan, bichilgan
va bichilmagan, urg‘ochi va erkak hayvonlar qon aylanish tizimini bir-biriga
ulash va keyin tegishli kuzatuvlarni olib borish yo‘li bilan belgili endokrin
bezlar faoliyatini o‘rgansa bo‘ladi.
|
| |
