Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumundan: Yayımlanacak Metin:
GSM MOBİL TELEFON HİZMETİ SUNAN İŞLETMECİLERİN HİZMET KALİTESİ ÖLÇÜTLERİNİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ TASLAĞI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 — (1) Bu Tebliğin amacı, GSM mobil telefon hizmeti sunan işletmecilerin Türkiye İstatistik Kurumunun en son resmi nüfus sayımı sonuçlarına göre nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri olan yerleşim yerlerindeki hizmet kalitesi ölçümleri ve saha test yöntemlerinin belirlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
Hukuki dayanak
MADDE 2 — (1) Bu Tebliğ, 12/9/2010 tarihli ve 27697 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Haberleşme Sektöründe Hizmet Kalitesi Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3 — (1) Bu Tebliğde geçen;
Arama başarısızlık oranı: Başarılı olarak kurulan ancak abonenin isteği dışında herhangi bir nedenle sonlanan arama sayısının toplam başarılı arama sayısına oranını,
Arama blokaj oranı: Kapsama alanı içinde yapılan aramalarda, radyo link, transmisyon, anahtarlama gibi sistemlerdeki kaynak yetersizliğinden dolayı bağlantı kurulamayan arama girişimi sayısının toplam arama girişimi sayısına oranını,
Aramanın kurulma süresi: Aramanın sağlanması için gerekli adres bilgisinin şebeke tarafından alınması ile başlayan ve aranan taraftan meşgul sesi, çalma sesi veya cevap sinyalinin alınması ile biten ve saniye cinsinden ölçülen zaman aralığını,
ç) Ölçüm: Hizmet kalitesi ölçütlerine ilişkin bilgilerin işletmecilerin kendi GSM şebekesi üzerinden bilgisayar ve yazılım imkanlarıyla derlenmesi ve analiz edilmesi suretiyle elde edilmesini,
d) En yoğun saat: 24 saat boyunca yapılan ölçümler sonucunda ve her gün için ayrı olarak belirlenen trafik yoğunluğunun en fazla olduğu bir (1) saati,
Hücre: Bir GSM baz verici istasyonu (BTS) tarafından kapsama alanı içine alınan ve servis verilen en küçük coğrafi alanı,
KMH (SMS): Kısa mesaj hizmetini,
KMH tamamlanma oranı: Kapsama alanı içerisinde aktif durumda bulunan aboneler arasında üretilen ve uçtan uca KMH teslim süresi içerisinde bir terminal cihazından diğer bir terminal cihazına başarılı bir şekilde iletilen toplam KMH sayısının gönderilen toplam KMH sayısına oranını,
ğ) Uçtan uca KMH teslim süresi: Kapsama alanı içerisinde aktif durumda bulunan aboneler tarafından üretilen KMH’nin, kısa mesaj merkezinden aboneye iletildiği ve abone tarafından alındı mesajının kısa mesaj merkezine gönderildiği ve saniye cinsinden ölçülen süreyi,
Kurul: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulunu,
ı) Kurum: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu,
OKD (MOS): Uçtan uca ses kalitesi ölçümlerinde kullanılan ve ölçüm yöntemi ITU-T P.862 tavsiye kararında tanımlanan ortalama kanaat değerini,
Saha testi: Hizmet kalitesi ölçütlerine ilişkin bilgilerin, mahallinde havadan alınan sinyal üzerinden analiz sistemleri kullanılarak elde edilmesini,
Yönetmelik: 12/9/2010 tarihli ve 27697 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Haberleşme Sektöründe Hizmet Kalitesi Yönetmeliğini
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Ölçüm ve Saha Testleri
Ölçüm ve saha testi yapılacak yerleşim yerleri
MADDE 4 - (1) GSM işletmecileri tarafından yapılan ölçüm ve saha testleri, nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri yerleşim yerleri üzerinden yapılır ve sonuçlar Kuruma bildirilir.
(2) Büyükşehir statüsüne sahip olan yerleşim yerleri, merkez ilçeleri ile birlikte tek yerleşim yeri olarak bildirilir.
(3) Nüfusu 10.000 ve üzeri yerleşim yerleri itibariyle hizmet kalitesi ölçütlerine ilişkin hedef değerlere uyma yükümlülüğü getirilmesi, bu yerler dışında kalan alanlardaki yükümlülüklere uyma hususunda herhangi bir istisna getirmez.
Hesaplamalarda kullanılacak sayaçlar
MADDE 5 – (1) İşletmeciler tarafından yapılan ölçümlerde ve ölçütlerin hesaplanmasında, son kullanıcıları doğrudan etkileyen sayaçlar kullanılacaktır.
Ölçütlerin elde edilmesi
MADDE 6 - (1) Arama blokaj oranı, arama başarısızlık oranı ve KMH tamamlama oranı ölçütleri ölçüm yöntemi ile, OKD ve aramanın kurulma süresi ölçütleri ise saha testi ile elde edilecektir.
Ölçüm ve saha testleri
MADDE 7 — (1) Ölçümler, işletmeci tarafından ülke geneli ve yerleşim yerleri bazında ayrı ayrı olmak üzere kendi GSM şebekesindeki trafiğin tamamı üzerinden elde edilir.
(2) Ulusal ve/veya uluslararası dolaşım veya diğer işletmecinin sağladığı acil arama sinyali ve erişimi üzerinden ölçüm ve saha testi yapılamaz.
(3) Bütün ölçümler ve saha testleri şebeke sonlandırma noktasından ve gerçek haberleşme trafiği üzerinden elde edilir.
(4) Saha testleri hariç, deneysel arama ve bağlantı kurmak suretiyle ölçüm yapılamaz.
OKD bildirimleri ve aramanın kurulma süresi
MADDE 8 - (1) İşletmeciler bütün yerleşim yerleri için OKD ve aramanın kurulma süresi ölçütleri için belirlenen hedef değerleri sağlamakla yükümlüdür. Ancak OKD ve aramanın kurulma süresi bildirimleri, Kurum tarafından belirlenecek ve sayısı her dönem için 20 (yirmi)’yi geçmeyecek şekilde yerleşim yerleri bazında bu Tebliğ’in Ek-1’inde yer alan tablo doldurulmak suretiyle yapılacaktır.
(2) OKD ve aramanın kurulma süresi ölçütleri hesaplanırken saha testleri sonucunda elde edilen değerlerin aritmetik ortalaması alınacaktır. Her bir yerleşim yeri için bu ölçütlerin hesaplanmasında en az 100 arama gerçekleştirilecektir.
(3) OKD ve aramanın kurulma süresi bildirimi yapılacak yerleşim yerleri ve saha test güzergahları, her bildirim döneminden önce Kurum tarafından işletmecilere bildirilir.
Hizmet kalitesine ilişkin standartlar
MADDE 9 — (1) Hizmet kalitesi ölçütleri ile ölçümler için ilgili mevzuat ve bu Tebliğ’de belirtilmeyen hususlarda; genel kabul görmüş uluslararası standart ve usullere, ITU tavsiye dokümanlarına ve ETSI standartlarına uyulur.
(2) Bu Tebliğ kapsamındaki hizmet kalitesi verilerinin ölçülmesinde ITU-T E. 800 Serisi, ITU-P.862 ve ETSI TS 102 250-2 standartlarının güncel sürümlerinde tanımlanan ölçüm yöntemleri kullanılacaktır.
Hizmet kalitesi ölçütlerinin elde edilmesi
MADDE 10 — (1) Ölçümlerde; nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri her bir yerleşim yerindeki toplam trafiği içerecek şekilde bütün geçerli girişimler üzerinden ve her bir hücrenin günlük toplam trafik içindeki en yoğun saatindeki arama başarısızlık ve arama blokaj oranları kullanılacaktır. KMH tamamlanma oranının elde edilmesinde ise; kısa mesaj merkezinde en yoğun trafiğin gerçekleştiği saatte elde edilen istatistiksel değerler kullanılacaktır.
Arama başarısızlık ve arama blokaj ölçütlerinin hesaplanması
MADDE 11 — (1) Nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri yerleşim yeri sınırları içerisinde yer alan bütün hücrelerin en yoğun saatlerinde elde edilen toplam başarısız arama sayısının toplam başarılı arama sayısına oranlanmasıyla bulunan değer, o yerleşim yerinin ilgili bildirim döneminde ilgili olduğu aya ait arama başarısızlık oranı olarak alınacaktır.
(2) Nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri yerleşim yeri sınırları içerisinde yer alan bütün hücrelerin en yoğun saatlerinde elde edilen ve bloke olan arama sayısının toplam arama sayısına oranlanmasıyla bulunan değer, o yerleşim yerinin ilgili bildirim döneminde ilgili olduğu aya ait arama blokaj oranı olarak alınacaktır.
(3) Ülke geneli arama başarısızlık oranı, ülke genelindeki nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri bütün yerleşim yerlerine ait toplam başarısız arama sayısının toplam başarılı arama sayısına oranından bulunan değer olarak hesaplanacaktır.
(4) Ülke geneli arama blokaj oranı, ülke genelindeki nüfusu 10.000 (onbin) ve üzeri bütün yerleşim yerlerine ait bloke olan arama sayısının toplam arama sayısına oranından bulunan değer olarak hesaplanacaktır.
(5) Kısa mesaj merkezinde günlük trafiğin en yoğun olduğu saatte elde edilen KMH tamamlanma oranlarının aylık olarak toplanması suretiyle elde edilen KMH tamamlanma oranı, ülke geneli aylık KMH tamamlanma oranı olarak alınacaktır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Saha Testleri
Saha testleri
MADDE 12 — (1) Kurumun talebi veya şikayet durumunda herhangi bir yerleşim yerinde, yerleşim yerinin bir bölgesinde veya birden çok yerleşim yerinden oluşan bir bölgede ya da yerleşim yeri dışında; durağan veya hareket halinde uygun test düzenekleri kullanılmak suretiyle işletmecilerin ortamdaki elektromanyetik sinyallerinin alınması, ölçümü ve ölçüm sonuçlarının analiz edilmesi çalışmalarında:
a) ITU-T E800, ITU-P862 ve ETSI standart ve usullerine uygun saha testi yapabilecek, test verileri ile birlikte test yapılan noktanın coğrafi konumunu ve zamanını kaydedebilecek cihaz ve/veya cihaz setleri kullanılacaktır,
b) Cihaz ve antenlerin araca monteli olduğu durumda yapılan saha testlerinde, testin araç içi veya dışı değerlerden hangisine karşılık geldiği belirtilecektir,
c) Hareket halindeki saha testlerinde, trafik kuralları ve yol koşulları nedeniyle aksine bir zorunluluk olmadıkça araç hızı 50 km/saat olacaktır.
Test senaryosu
MADDE 13 — (1) Hareketli ölçümlerde çağrı dizini oluşturulurken, hatta bağlandıktan sonra kanalda bekleme süresi 90 saniye, iki çağrı girişimi arasındaki süre ise 15 saniye olarak düzenlenecektir.
Saha testi yapılacak alan ve kapsamı
MADDE 14 — (1) Saha testleri, en düşük ve en yüksek trafik yoğunluğu olan alanlar da dahil olmak üzere, yaklaşık % 90 nüfusun yaşadığı alanın taranması suretiyle yapılacaktır.
(2) Saha testleri ilgili yerleşim yerinin yoğun saatini de içerecek zaman aralığında yapılacaktır. Saha testlerinin konuşma trafiğinin en yoğun olduğu bir saat içerisinde bitirilmesi zorunluluğu yoktur. Bu süre yerleşim yerinin büyüklüğüne bağlı olarak değişebilir.
Saha test sonuçlarının bildirimi
MADDE 15 — (1) Saha testleri, GSM işletmecileri ve Kurumdan yetki almak şartıyla üçüncü şahışlar tarafından bu Tebliğ’e uygun olarak yapılır ve elde edilen sonuçlar asgari olarak bu Tebliğ’in Ek-1’inde yer alan verileri içerecek bir rapor ile Kuruma gönderilir.
(2) Yapılan işlem ve veri detayları ayrıca elektronik ortamda olmak üzere rapor ile birlikte gönderilir.
Kapsamaya ilişkin sinyal seviyesi
MADDE 16 — (1) İşletmecilere getirilen kapsama yükümlülüğü için minimum sinyal seviyesi GSM 900 için -104 dBm, GSM 1800 için ise -102 dBm olacaktır.
(2) Kapsama yükümlülüğü için bilgisayar ortamında yapılan kapsama analizlerine ilişkin ölçümlerde veya bunların teyidi için yapılan saha testlerinde de bu değerler esas alınacaktır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ölçüm ve Saha Test Sonuçlarının Değerlendirilmesi
ve Cezai Müeyyide
Hizmet kalitesi bildirimleri
MADDE 17 — (1) Bu Tebliğ kapsamında bildirimler; ülke geneli için bu Tebliğ’in Ek-2’sinde yer alan tablo ile, yerleşim yerleri bazında ise Ek-3’ünde yer alan tablo ile aylık olarak tasnif edilerek geriye dönük üç aylık bilgileri içerecek şekilde doldurulmak suretiyle her yılın Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının sonuna kadar Kuruma gönderilir.
(2) OKD değeri, aramanın kurulma süresi ve saha test sonuçları bu Tebliğ’in Ek-1’inde yer alan tablo ile yukarıda belirtilen sürelerde Kuruma bildirilir.
İdari para cezaları ve diğer yaptırımlar
MADDE 18 — (1) Bu Tebliğ kapsamında Kuruma yapılan bildirimlerde ve/veya saha testleri sonucunda yükümlülüklerin yerine getirilmediğinin tespit edilmesi durumunda Yönetmeliğin idari para cezaları ile diğer yaptırımlar başlıklı 9 uncu maddesi hükümleri uygulanır.
Ölçüm ve saha test sonuçlarının doğrulanması
MADDE 19 — (1) Kurum, gerek gördüğü takdirde, ölçüm ve saha test sonuçları için doğrulama yapabilir ve/veya yaptırabilir.
(2) Ölçüm ve saha test sonuçları ile Kurumun yaptığı ve/veya yaptırdığı analiz ve saha testleri arasında farklılık gözlenmesi halinde Kurum tarafından yapılan ve/veya yaptırılan sonuçlar esas alınır.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
Verilerin saklanması
MADDE 20 — (1) Ölçümlerde kullanılan ham veriler, hesaplamalarda kullanılan detayları ile birlikte hücre bazına kadar, takip eden 12 ay boyunca işletmeci tarafından muhafaza edilir ve istendiğinde Kuruma verilir.
Yürürlükten kaldırılan tebliğ
MADDE 21 — (1) 15/12/2005 tarihli ve 26024 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “GSM Mobil Telefon İşletmecilerinin Hizmet Kalitesi Yükümlülükleri ile İlgili Ölçütlerin Belirlenmesi ve Ölçümüne İlişkin Tebliğ” yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 22 — (1) Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 23 — (1) Bu Tebliğ hükümlerini Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurulu Başkanı yürütür.
EK-1
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI - ÜNVANI :
Saha testleri ve OKD Bildirimlerinde Doldurulacak Tablo:
Ölçüm Yapılan Yerleşim Yeri Adı
|
Test Başlangıç Zamanı
(Tarih ve Saat:….)
|
Test Bitiş Zamanı
( Tarih ve Saat:…)
|
Toplam Arama Sayısı
(…Adet)
|
Başarısız Arama Sayısı
(…Adet)
|
Arama Başarısızlık Oranı
(Hedef Değer ≤%2)
(%…..)
|
Arama Blokaj Oranı
(Hedef Değer ≤%5)
(% ……)
|
OKD Değeri
(Hedef Değer ≥3,5/5)
|
Aramanın Kurulma Süresi*
(Hedef Değer ≤10 Saniye)
(…Saniye)
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
*: En kısa sürede kurulan %95’lik aramanın kurulum süresi.
EK-2
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI - ÜNVANI :
Ülke Geneli Hizmet Kalitesi Bildirimlerinde Doldurulacak Tablo:
Hizmet Kalitesi Ölçütü
|
İlgili Ölçümler
|
Ölçüm Değeri
|
Hedef Değerler
|
Ülke geneli arama başarısızlık oranı
|
Arama başarısızlık sayısının toplam başarılı arama girişimi sayısına oranı
|
%...
|
≤2
|
Ülke geneli arama blokaj oranı
|
Bloke edilmiş aramaların, toplam aramalara oranıdır
|
%...
|
≤5
|
KMH tamamlanma oranı
|
Uçtan uca kısa mesaj teslim süresi içerisinde başarılı bir şekilde iletilen KMH sayısının gönderilen toplam KMH sayısına oranı
|
%…
|
≥95
|
KMH için yapılan gözlem sayısı ve gözlemin yapıldığı zaman aralığı
|
… Adet
… Dönem
|
|
Uçtan uca KMH teslim süresi
|
Uçtan uca en kısa sürede gönderilen %99’luk KMH’nin teslim süresi
|
… Saniye
|
≤15
|
EK-3
İLGİLİ DÖNEM :
İŞLETMECİNİN ADI - ÜNVANI :
Nüfusu 10.000 (onbin) ve Üzeri Yerleşim Yerleri Bazında Hizmet Kalitesi Bildirimlerinde Doldurulacak Tablo:
Yıl
|
Ay
|
İl Adı
|
Yerleşim Adı
|
Toplam Arama Sayısı
|
Bloke Olan Arama Sayısı
|
Toplam Başarılı Arama Sayısı
|
Başarısız Arama Sayısı
|
Arama Blokaj Oranı %
|
Arama Başarısızlık Oranı %
|
En Yoğun Saatteki Toplam Trafik (Erlang)
|
Ölçümlerde kullanılan BTS sayısı
|
Ölçümlerde kullanılan TRx sayısı
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
